معرفی فارسی تک:
فارسی تک یه بسته ی حروفچینی با قابلیت پشتیبانی از زبانهای فارسی و انگلیسی هست که بر اساس نرم افزار TeX ( که توسط دونالد کنوث استاد دانشگاه استنفورد آمریکا نوشته شده) و LaTeX (یک سری ماکرو برای تسهیل کار با TeX که توسط لسلی لمپورت نوشته شده)، هست. نرم افزار TeX نرم افزاری برای تهیه ی مقالات و کتابهای علمی(مخصوصاً ریاضی) هست. نرم افزار TeX قدرت خارق العاده ای در تهیه ی مقالات علمی و نه فقط مقالات علمی دارد. این نرم افزار یه نرم افزار هوشمند و فارسی تک هم همین قابلیت ها را دارد.
فارسی تک در واقع یه نرم افزار برای تهیه ی مقالات و کتابهای علمی به زبان فارسی هست. فارسی تک مانند TeX یه نرم افزار هوشمنده و قابلیتهایی رو داره که خیلی از ویرایشگرهای دیگر (مثل MS Word ) این قابلیت را ندارند.
در ادامه با این خصوصیتها بیشتر آشنا میشویم.
تاریخچه ی فارسی تک
استارتهای اولیه برای تولید نرم افزار فارسی تک در سال ۱۳۷۰ و اون هم تو دانشکده ی مهندسی کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف زده شد. در واقع این کار یه پروژه بود که به مدیریت دکتر محمد قدسی و با همکاری تنی چند از دانشجویان مهندسی کامپیوتر انجام شد. لیست اعضای پروژه ی فارسی تک رو می تونین تو اینجا ببینین. این گروه تونست در مهرماه ۱۳۷۵ اولین نسخه ی فارسی تک رو که تحت DOS اجرا می شد رو ارائه کنه. محیط اولین نسخه ی فارسی تک شباهت زیادی به محیط زبان برنامه نویسی Pascal داشت. این رو هم بگم که تو این ۱۳ سالی که از عمر فارسی تک می گذره کمکهای ناچیزی(در حد صفر) به این نرم افزار شده و این ممکنه که سازندگان این نرم افزار رو دلسرد کنه. البته فارسی تک بر اساس قانون توزیع نرم افزار GNU هست و کاملاً مجانیه. این روند ادامه داشت تا الان که نسخه ی alpha فارسی تک تحت ویندوز اومده.
ویژگیهای فارسی تک
فارسی تک درسته که یک نرم افزار حروفچینیه اما مثل MS Word نیست که شما مستقیماً بیاین متنتون رو تایپ کنین و بعدش هم خداحافظ! نه، شما باید برای متنی که می خواین اون رو بدست بیارین برنامه بنویسین. شاید بعضی هاتون بگین که چه کاریه؟! میریم مثل بچه آدم تایپ می کنیم دیگه. این حرف ممکنه واسه یه مقاله ی کوچولوی ۳،۲ صفحه ای درست باشه اما واسه مقاله های حجیم، کتابها و پایان نامه ها درست نیست. تازه آدم کارش پر خطا هست. واسه همین ما می یایم برنامه می نویسیم که علاوه بر اینکه کار راحت میشه تازه ماشین(کامپیوتر) میاد کار ما رو انجام می ده و احتمال خطای کامپیوتر خیلی پایینه. علاوه بر این فارسی تک دارای امکاناتی مثل شماره گذاری خودکار صفحات، شماره گذاری فرمولها، شماره گذاری عکسها، شماره گذاری سرفصلها و ... هست که اون رو به یه ویرایشگر خارق العاده تبدیل کرده. بنابراین مشخص شد که توانایی فارسی تک تنها تو فرمول و نویسی و ... نیست بلکه تواناییهای خارق العاده ی دیگه ای هم داره.
دانلود و نصب فارسی تک
::ابتدا فایلهای لازم را از جدول زیر دانلود کنید::
نام فایل | لینک دانلود |
Mini MiKTeX | |
FarsiTeX for Windows | |
FarsiTeX Windows Editor |
طریقه نصب و استفاده:
بعد از اینکه این فایلها رو دانلود کردین اول از همه MiKTeX رو دقیقاً به دایرکتوری C:\Program Files\MiKTeX نصب کنین. بعدش فایل FarsiTeX for Windows رو به همون دایرکتوری unzip کنین. بعدش هم FarsiTeX Windows Editor رو به دایرکتوریی که خودش می سازه که F:\Program Files\MikTeX\miktex\bin هست نصب کنین.
نکته) توی فایلهایی که اسمش FarsiTeX for Windows بود به دنبال فونت ویرایشگر فارسی تک که اسمش FarsiTeX.fon هست بگردین. اگه فونت تو کامپیوترتون نصب نیست نصبش کنین.
حالا از منوی Start گزینه ی Run رو انتخاب کنین و عبارت "mo" رو تو گزینه ی Run تایپ کنین و Enter بزنین. حالا از پنجره ی ای که میاد به منوی TeX Formats بروید.
حالا گزینه ی New رو انتخاب کنین.
حالا جاهای خالی رو مطابق زیر پر کنین:
Format Name: FarsiTeX
Compiler: e-TeX (Extended Mode)
Input File Name: farsitex.ini
Output File Name: farsitex.efmt
Preloaded Format: (empty)
Description: FarsiTeX
منظور از عبارت (empty) جلوی Preloaded Format اینه که این گزینه رو خالی بذارین.
حالا روی OK کلیک کنین.
حالا یه پنجره ی Command Prompt باز کنین و دستور شماره ۱ و دستور شماره ۲ رو به ترتیب و جدا اجرا کنین. اگه پیغام خطا نداد یعنی فارسی تک رو کامپیوترتون نصب شده:
دستور شماره ۱:
initexmf -p"C:\Program Files\MiKTeX\farsitex\config\miktex.ini
دستور شماره ۲:
initexmf -u
حالا می تونین از فارسی تک استفاده فرمائید...