فیثاغورث درسال572قبل از میلاد در شهر گاژرنس متولد شد. فیثاغورث که تا حدودی از شخصیت های اساطیری به نظر می رسد در عین حال عارف ، ریاضی دان و دانشمندی بودکه استعدادهای او مانع پیشرفتش شد وبه قولی «یک دهم شهرت او نتیجه ی نبوغ وی ومابقی حاصل ارشاد ورسالت او است »شرح زندگی او افسانه ای است آمیخته با غرایب وسرشار از داستان های باور نکردنی . اما شخصیت او از لحاظ پیشرفت ریاضیات فقط وقتی اهمیت دارد که جنبه های عرفانی اعتقادات عجیب او رادر مورد خاصیت های اعداد نادیده بگیریم،خاصیت هائی که با اعتقادات مذهبی والهامات آسمانی او عجین بوده است.فیثاغورث مدت ها در مصر به سر برد و در خدمت کاهنان وروحانیان مصری به شاگردی پرداخت واز آن جا روانه ی بابل شد ودوران شاگردی رااز نو آغاز نمود وآن گاه به وطن بازگشت ودر کروتون واقع در ایتالیای جنوبی مکتب اخوتی دائر کرد تا بتواند مسائل عالی ریاضیات را به نام نظریه های فیزیکی واخلاقی تدریس کند وپیشرفت دهد . در افسانه ها چنین آمده است که متعصبان مذهبی وسیاسی، توده های مردم را علیه او شوراندند ودر عوض نور هدایتی که وی به آن ها داده بود،مکتب ومعبد اورا آتش زدند ووی در میان شعله های آتش جان سپرد.

چنان که مشهور است فیثاغورث ما بین اروپایی ها اولین کسی بود که در این نکته اصرار ورزید که در هندسه باید ابتدا «اصول موضوع»و«اصول متعارفی»را معین کرد وآن گاه با تکیه بر آن ها روش استنتاج را پیش گرفت وبا این روش ،باعث پیشرفت مقوله ی استدلال درریاضیات گردید. به این جهت فیثاغورث را اولین کسی می دانند که استدلال را وارد ریاضیات کردواین یکی از مهم ترین حوادث علمی است.قبل از فیثاغورث، هندسه عبارت بود از مجموعه ی قواعدی که حاصل تجارب وادراکات متفرق بودند و هیچ گونه ارتباطی با هم نداشتند وهیچ کس حتی حدس نمی زد که مجموعه ی این قواعد را ممکن است از تعداد بسیار کمی اصول نتیجه گرفت.امروزه استدلال ریاضی تاآن حد به عنوان اساس و مبنای این علم به شمارمی رودکه حتی تصور این موضوع نیز برای ما ممکن نیست که ریاضیات بدون استدلال چه وضع وحالی خواهدداشت.
دومین پیشرفت عظیمی که در ریاضیات مرهون مکتب فیثاغورث می باشیم مساله ای است که با حیات این مکتب بستگی داشته است ، این که برخلاف اعتقادات فیثاغورث ،اعداد طبیعی یعنی1و2و3و....برای بنا نهادن ریاضیات حتی به صورت ابتدایی ومقدماتی که وی در نظر می گرفت،کافی نیستند.
مساله ای که موجب بطلان اعتقادات فیثاغورث گردید حکم زیر بود:هرگز نمی توان دو عدد صحیح چنان یافت که مربع یکی مساوی با دو برابر مربع دیگری باشد. این حکم را می توان با استدلال ساده ای که در دسترس هر کسی که مقدمات نا چیزی از حساب و جبر مقدماتی رامی داند ،اثبات کرد.
فرض کنیمa,bدو عدد صحیح نسبت به هم اول باشندوداشته باشیم .
اگرa فرد باشد تساوی فوق ممکن نیست زیرا فرد می شود وحال آن که زوج است .پسaرازوج فرض می کنیم مثلا" آن را مساوی 2Cمی گیریم.تساوی بالا به صورت زیر در می آید ویا از این رابطه معلوم می شود که b زوج است و چونaهم زوج بود، a,bدارای مقسوم علیه مشترک 2 هستند واین مخالف با فرض است.

فیثاغورث در سال 500قبل از میلاد درمتاپونت وفات یافت وپس از فوت وی شاگردانش مهاجرت نمودند .پیروان فیثاغورث ،حساب, موسیقی ,هندسه و هیئت را توسعه دادند ودر علم طب پیشرفت های عمده ای نمودند.

منبع:شرح حال ریاضی دانان ایران وجهان
تالیف:اکبر مرتضی پور